Charles University Faculty of Arts

«Από την αρχή των σπουδών μου, έθεσα ως αρχή μου ότι όποτε βρίσκω μια πιο σωστή γνώμη, θα εγκαταλείψω αμέσως τη δική μου, λιγότερο σωστή γνώμη και θα αγκαλιάσω με χαρά τη γνώμη που είναι πιο δικαιολογημένη, γνωρίζοντας ότι το μόνο που γνωρίζουμε είναι απλώς μια απειροελάχιστο κομμάτι αυτού που δεν γνωρίζουμε».

Γιαν Χους, φιλόσοφος και μεταρρυθμιστής της Εκκλησίας, απόφοιτος της Σχολής Τεχνών

Η Σχολή Τεχνών του Πανεπιστημίου του Καρόλου είναι σήμερα ένα από τα μεγαλύτερα και πιο σημαντικά ερευνητικά και εκπαιδευτικά ιδρύματα στις τέχνες και τις ανθρωπιστικές επιστήμες στην Κεντρική Ευρώπη. Η Σχολή ιδρύθηκε το 1348 από τον Τσέχο βασιλιά και μετέπειτα αυτοκράτορα της Αγίας Ρώμης Κάρολο Δ', ο οποίος την καθιέρωσε ως μία από τις τέσσερις σχολές του πανεπιστημίου της Πράγας, που αργότερα ονομάστηκε από αυτόν Πανεπιστήμιο του Καρόλου - το παλαιότερο πανεπιστήμιο στην Κεντρική Ευρώπη ανατολικά της Γαλλίας και βόρεια της οι Άλπεις. Από τότε που ήταν το πνευματικό κέντρο της Τσεχίας: οι απόφοιτοι της Σχολής, οι πράξεις και οι ιδέες τους, διαμόρφωσαν την τσεχική κοινωνία και τον πολιτισμό και στις κρίσιμες στιγμές της τσεχικής ιστορίας, η Σχολή Τεχνών ήταν πάντα στο η καρδιά των γεγονότων.

Ξέρατε ότι…

… το Τμήμα Αιγυπτιακών Σπουδών εργάζεται στην Αίγυπτο τα τελευταία πενήντα χρόνια και έχει κάνει σημαντικές ανακαλύψεις; Η ανακάλυψη του τάφου μιας άγνωστης Αιγύπτιας βασίλισσας στο Abusir το φθινόπωρο του 2014 ψηφίστηκε ως ένα από τα 10 μεγαλύτερα αρχαιολογικά ευρήματα το 2014.

… το 2014, στον καθηγητή Tomáš Halík απονεμήθηκε το διάσημο βραβείο Templeton, το οποίο δόθηκε σε ανθρώπους που «συνέβαλαν εξαιρετική στην επιβεβαίωση της πνευματικής διάστασης της ζωής»;

… Ο καθηγητής Martin Hilský μετέφρασε τα πλήρη έργα του William Shakespeare στα Τσεχικά;

Ιστορία

Η Σχολή Τεχνών ιδρύθηκε ως μία από τις τέσσερις αρχικές σχολές του Πανεπιστημίου του Καρόλου – του παλαιότερου ιδρύματος τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Κεντρική Ευρώπη – με την έκδοση του Καταστατικού Χάρτη στις 7 Απριλίου 1348. Ο Κάρολος Δ', ακολουθώντας την κρατική και δυναστική του πολιτική, προσπάθησε να καθιερώσει το Βασίλειο της Βοημίας ως κέντρο της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Το σχέδιό του ήταν να συγκεντρώσει μελετητές από το σπίτι και το εξωτερικό στην Πράγα, η οποία έγινε η κατοικημένη πόλη του και έτσι να ενισχύσει τη βάση της εξουσίας του. Στην προ-Ουσιτική εποχή, τα δύο τρίτα όλων των φοιτητών του πανεπιστημίου ήταν φοιτητές της Καλλιτεχνικής Σχολής όπου απέκτησαν τις γνώσεις που απαιτούνταν για να μπορέσουν να σπουδάσουν στις άλλες τρεις σχολές (θεολογία, ιατρική, νομική). Ένα από τα προνόμια που απολάμβανε η σχολή ήταν το δικαίωμα να χορηγεί μεταπτυχιακούς και διδακτορικούς τίτλους που έδιναν στους κατόχους τους το δικαίωμα να διδάξουν σε οποιοδήποτε ευρωπαϊκό πανεπιστήμιο.

Κατά τη διάρκεια των δύο αιώνων που ακολούθησαν τους πολέμους των Χουσιτών, η Σχολή Φιλελεύθερων Τεχνών ήταν η καρδιά ολόκληρου του πανεπιστημίου. Από τον δέκατο έβδομο αιώνα, ονομαζόταν Φιλοσοφική Σχολή. Από την αρχή μέχρι τα μέσα του δέκατου ένατου αιώνα, χρησίμευε ως σχολή του οποίου το πρόγραμμα σχεδιάστηκε για να παρέχει προπαρασκευαστική τριτοβάθμια εκπαίδευση στους μελλοντικούς φοιτητές των άλλων σχολών. Από τον δέκατο όγδοο αιώνα και μετά, ο αριθμός των ακαδημαϊκών κλάδων άρχισε να αυξάνεται: εκτός από τη φιλοσοφία, ήταν δυνατή η μελέτη της αισθητικής, των μαθηματικών, της αστρονομίας, των φυσικών επιστημών, της μηχανικής, της οικονομίας, της εκπαίδευσης και της ιστορίας. Τον δέκατο ένατο αιώνα, εκτός από τις ανατολικές σπουδές, την αρχαιολογία και τις θρησκευτικές σπουδές, σημειώθηκαν σημαντικές εξελίξεις στη σφαίρα της φιλολογίας και εισήχθησαν πτυχία στα Τσεχικά, Ιταλικά, Γαλλικά, Αγγλικά και Εβραϊκά. Μετά τις μεταρρυθμίσεις του 1849–1850, η σχολή απελευθερώθηκε από την προπαιδευτική της λειτουργία και απέκτησε ισότιμο με τις άλλες σχολές. Το 1897 επετράπη στις γυναίκες να σπουδάσουν στη Φιλοσοφική Σχολή.

Η Σχολή διατήρησε τη σημασία της στα Τσεχικά εδάφη ακόμη και μετά τη διαίρεση του Πανεπιστημίου της Πράγας σε τμήμα Τσεχίας και Γερμανικό το 1882. Κατά τη διάρκεια της λεγόμενης Πρώτης Τσεχοσλοβακικής Δημοκρατίας (1918–1938), η ζωή του πανεπιστημίου διαμορφώθηκε ιδιαίτερα από την απόσχιση της Σχολής Φυσικών Επιστημών το 1920 και από την απόκτηση ενός νέου κτιρίου στο ανάχωμα του Μολδάβα – αυτό όπου εξακολουθούν να βρίσκουν τα περισσότερα από τα τμήματα και τις αίθουσες διαλέξεων. Το κλείσιμο της σχολής από τη ναζιστική κατοχή το 1939 ακολούθησε βάναυσες διώξεις τόσο των δασκάλων όσο και των φοιτητών. Τα παραγωγικά, ενθουσιώδη χρόνια μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου έληξαν βίαια το 1948 με το κομμουνιστικό πραξικόπημα και τα επόμενα σαράντα χρόνια του κομμουνιστικού καθεστώτος. Η αναγκαστική αποχώρηση δεκάδων εξαιρετικών δασκάλων και η εισαγωγή μαρξιστικών-λενινιστικών θεμάτων είχαν ως αποτέλεσμα τη ραγδαία πτώση της έρευνας και της διδασκαλίας. Οι ελπίδες για μια ευρεία κοινωνική αλλαγή στα τέλη της δεκαετίας του 1960, τη λεγόμενη «Άνοιξη της Πράγας», κατά την οποία η Σχολή άρχισε να προσκαλεί πίσω σημαντικές προσωπικότητες εκείνης της εποχής, όπως ο φιλόσοφος Jan Patočka, συντρίφθηκαν από τη σοβιετική εισβολή τον Αύγουστο του 1968. Τον Ιανουάριο του 1969, ο Jan Palach, φοιτητής της Σχολής, αυτοκτόνησε αυτοπυρπολούμενος σε πολιτική διαμαρτυρία. Το όνομά του φέρει η πλατεία όπου βρίσκεται το κεντρικό κτίριο και η κεντρική βιβλιοθήκη της Σχολής Τεχνών. Μετά την πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος και την αποχώρηση των συμβιβασμένων οπαδών του το 1989, η Σχολή καθιερώθηκε και πάλι ως ένα από τα πιο αναγνωρισμένα ιδρύματα στις ανθρωπιστικές επιστήμες τόσο στην Τσεχική Δημοκρατία όσο και στην Κεντρική Ευρώπη.